اموزش و پرستاری از بیمار مبتلا به کرونا در خانه/ اتاق قرنطینه خانگی باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟

به گزارش بازتاب خبر کرونا، این ویروسی که بیشتر از یک ماه هست با آن درگیر شده‌ایم در کل ماجرای عجیبی دارد. یکی از آن ویروس‌های بیماری‌زای جدید که اسمش با «قرنطینه» به هم گره خورده است. به محض اینکه فردی متوجه ابتلا به کرونا شد اولین کاری که باید انجام بدهد دوری از بقیه و قرنطینه کردن خودش است. این شاید یکی از بدترین قسمتهای ابتلا به کرونا باشد. تجویز تنهایی برای بهبودی.

بعد از گذشت روزهای اولیه شیوع این بیماری مشخص شد که میزان ابتلا و درگیری بدن به ویروس کوئید۱۹ در افراد مختلف متفاوت است. بعضی از افراد باید در بیمارستان بستری بشوند و تحت مراقبت‌های پزشکی باشند. اما بعضی دیگر با مصرف دارو و پیروی از دستورالعمل بهداشتی بیماری کرونا به سمت بهبودی می‌روند. با این تفاوت که به خاطر شدیدا مسری بودن ویروس، این افراد باید خود را در منزل قرنطینه کنند و کوچکترین تماسی با بقیه افراد خانواده نداشته باشند.

اگر در یک خانواده فردی مبتلا به کرونا در خانه قرنطینه شد، مابقی افراد خانواده باید بدانند که چه‌طور باید از او مراقبت کنند. مراقبت‌هایی که در عین برطرف کردن نیازهای جسمی بیمار، اعضای دیگر خانواده را مبتلا نکند و روحیه خانواده را هم حفظ کند. قرنطینه و عدم ارتباط با دیگران برای بهبود شرایط جسمی است اما وضعیت روحی بیمار و خانواده او در این شرایط بسیار آسیب‌پذیر است. اینجا همان قسمتی است که کار سخت می‌شود و خانواده‌های فرد مبتلا نیاز به یادگیری مهارت پرستاری از فرد مبتلا به کرونا پیدا می‌کنند.

در گزارش پیش رو با استفاده از منابع مختلف مثل سازمان بهداشت جهانی و مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، همچنین تجربه کسانی که قرنطینه خانگی را پشت سر گذاشته‌اند، مهارت‌هایی برای خانواده‌هایی که فردی مبتلا به کرونا در خانه دارند، کنار هم جمع شده است.

قوت قلب باشیم نه سوهان روح

اولین نکته و شاید مهمترین آن این است که خانواده باید اتفاق پیش آمده را بپذیرند. پذیرش موضوعی است که شما را برای مدیریت بهتر اوضاع و گرفتن بهترین نتیجه آماده می‌کند. گرفتار شدن به یک بیماری واگیردار سخت و استرس‌زاست اما باید بدانیم هرکس به کرونا مبتلا شد لزوما قرار نیست اتفاق بدی برای او بیفتد. موارد بسیاری با سنین مختلف و حتی با بیماری زمینه‌ای در طی این ایام، سلامتی خود را دوباره به دست آورده‌اند.

رعایت همدلی و قوت قلب از طرف اطرافیان هم مهم است. گاهی اطرافیان به خاطر دلسوزی خواسته‌های پرخطری از خانواده بیمار دارند. اما به هیچ وجه نباید ملاقانی بین بیمار و اعضای خانواده او با دیگران صورت بگیرد. گاهی هم اطرافیان شروع به سرزنش یا پرسیدن سوالات متهم‌کننده می‌کنند: «چرا رعایت نکردید؟» «من که گفتم باید مراقب باشید». باید بدانیم وضعیت قرنطینه در کرونا فقط از نظر جسمی فرد و خانواده‌اش را درگیر نمی‌کند؛ بلکه آسیب روحی هم به همراه دارد. پس بزرگترین کمک به خانواده بیمار قوت قلب دادن و همدلی کردن است.

 کارهایی مثل طبخ غذای مقوی، خرید مایحتاج روزانه یا در صورت وجود کودک در خانه، خرید سرگرمی و اسباب‌بازی برای بیمار و خانواده او مفیدتر است. تماس تلفنی و تصویری هم بخشی از دلتنگی‌ها را رفع خواهد کرد.. خریدها باید با اطلاع تلفنی پشت درب منزل یا در آسانسور گذاشته بشود تا خانواده بدون تماس با خریدار بسته‌ها را بردارند.

علائم و استثنائات را بشناسیم

 سارا بوزلی؛ کارشناس سلامت در گاردین می‌گوید که آرام بودن و حمایت اعضای خانواده از هم بسیار مهم است. اما قبل از هر چیز باید علائم این بیماری را بشناسیم. به گفته بوزلی علائم ویروس کرونا، سرفه و تب است. شاید کسی تنگی نفس هم داشته باشد. بعضی از افراد کوفگی و درد مفاصل را هم تجربه می‌کنند. اما کرونا مثل یک سرماخوردگی معمولی لزوما علائمی مثل آبریزش بینی، عطسه و یا خلط در گلو ندارد.

طبق پروتکل‌های پیشگیری در کشور، هرکس متوجه این علائم در خود شد باید به مدت ۱۴روز خود را در خانه قرنطینه کند. تمام اطرافیان وی نیز باید در این مدت قرنطینه باشند و با کسی ارتباط فیزیکی نداشته باشند. بعد از ۱۴ روز فرد بیمار می‌تواند از اتاق ایزوله خود خارج شود. ولی باید در منزل بماند و هنوز هم از ماسک و دستکش استفاده کند و یک متر با دیگر اعضای خانواده فاصله داشته باشد. مابقی اعضای خانواده هم در طی چهارده روز دوم، در مواجهه با افراد خارج از منزل باید این دستورات را رعایت کنند.

فرد مبتلا و اعضای خانواده برای عدم انتقال بیماری و عدم ابتلا باید مرتب دستهای خود را بشویند، به صورت خود دست نزنند. و داخل دستمالی که بلافاصله آن را دور می‌اندازند عطسه یا سرفه کنند.

اگر وضعیت بدتر شد چه کنیم؟

اگر در طول دو دوره ۱۴روزه قرنطینه، وضعیت فرد مبتلا یا مواجهه یافتگان بدتر شد و علائم در آن‌ها شدید شد باید به مرکز درمانی مراجعه بشود. بهترین راه تماس تلفنی و درخواست آمبولانس است. اگر استفاده از آمبولانس میسر نبود باید با یک وسیله شخصی که شیشه‌های آن پایین است به مرکز درمانی مراجعه کنیم و در طول مسیر هم نکات بهداشتی اعم از پوشیدن ماسک و.. را رعایت کرد.

مواجهه یافتگان چه کسانی هستند؟

اگر یک نفر در خانه به کرونا مبتلا شد آیا بقیه اعضای هم مبتلا می‎‌شوند؟  باید گفت هیچ بایدی درباره کرونا وجود ندارد اما افراد مواجهه یافته با بیمار هم باید مواردی را رعایت کنند. فرد مواجهه یافته  کسی است که به هرمکانی که فردی با ابتلا به کرونا حضور داشته، رفت‌وآمد کرده است یا در آن فضا قرار گرفته است.

پس در صورت ابتلا یک عضو خانواده به کرونا، مابقی اعضای خانواده «مواجهه یافته» هستند و آن‌ها هم باید تا ۱۴ روز خود را قرنطینه کنند. آخرین کار قبل از قرنطینه در خانه‌های آپارتمانی ضدعفونی کردن فضاهای مشاع مثل آسانسور یا سالن انتظار است.

ویژگی‌های اتاق قرنطینه

حالا تصور می‌کنیم فردی در یک خانواده با علائم فوق می‌خواهد خود را قرنطینه کند. کدام یک از اتاق‌ها یا قسمت‌های خانه باید به قرنطینه اختصاص پیدا کند؟

دستورالعمل بهداشتی می‌گوید که بیمار باید به یک اتاق با تهویه مناسب انتقال داده بشود. اگر برای خانواده‌ای اختصاص اتاق مجزا میسر نیست فرد بیمار باید دست کم یک متر از بقیه اعضای خانواده قاصله بگیرد.

موضوع تهویه بسیار مهم است. باید مطمئن بشویم ضمن اینکه بیمار تردد غیرضروری در خانه ندارد، مکان‌های مشترک مثل سرویس‌های بهداشتی که از آن استفاده می‌کند دارای تهویه مناسب باشد.

یک مسئول تعیین کنیم

سخت‌ترین قسمت ماجرا ممنوعیت ملاقات با فرد مبتلا به کرونا آن هم در شرایطی است که وی در خانه حضور دارد. اما باید بدانیم در صورت رعایت نکردن این موضوع ممکن است بقیه اعضای خانواده هم مبتلا بشوند.

بهتر است یک نفر در خانه که از همه سالم‌تر است و بیماری زمینه‌ای هم ندارد مسئولیت رسیدگی به بیمار را به عهده بگیرد. اگر به بیمار نزدیک شدیم بلافاصله نقاطی از بدن که با  وی یا وسائل اتاق تماس پیدا کرده را ضدعفونی کنیم. بهتر است مرتب دستگیره درب‌ها به خصوص سرویس‌های بهداشتی ضدعفونی بشوند.

بعضی از خانه‌ها تعداد بیشتری سرویس بهداشتی دارند. بهتر است یک سرویس را به صورت کامل به استفاده بیمار اختصاص بدهیم. اما اگر این امکان نبود فضای سرویس بهداشتی و حمام را بعد از هربار استفاده بیمار باید ضدعفونی کرد.

در اتاق بیمار باید یک سطل مخصوص برای زباله‌های وی اعم از دستمال کاغذی و دستکش و… باشد. این زباله‌ها باید هر روز به صورت جداگانه از سایر زباله‌های خانه جمع آوری، از خانه خارج و روی آن قید شود که این زباله‌ها عفونی و ناقل بیماری هستند.

شخصی که این کار را انجام می‌دهد یا ملحفه‌ها و لباس‌های کثیف بیمار را جمع می‌کند در حین کار باید از دستکش و ماسکی استفاده کند که بعد از اتمام کار، بلافاصله آن‌ها را دور می‌اندازد. بهتر است برای ورود به اتاق بیمار هم یک دمپایی اختصاصی هم داشته باشیم که بعد از هربار خروج ار اتاق با آب وصابون آن را بشوییم. توصیه می‌شود که ملحفه و لباس بیمار هم جدای از سایر لباس‌های خانواده و آب و صابون شسته بشود. اگر برای شستشوی لباس بیمار از ماشین لباسشویی استفاده می‌کنیم دمای آب باید بن ۶۰تا۹۰ درجه سانتی‌گراد باشد.

ظروف بیمار را از بقیه جدا کنیم

برای دادن غذا و دارو به بیمار از ظروف مخصوص به او تا پایان بیماری استفاده کنید. بعد از صرف غذا ظرفها را با آب و صابون کاملا بشویید.  بهتر است این ظرف‌ها از سایر ظرف‌های خانواده جدا باشد تا به اشتباه توسط دیگران استفاده نشود. مسئول رسیدگی به بیمار باید ظرف غذا را جلوی در بگذارد تا بیمار خودش آن را بردارد.

تهیه غذای مقوی برای بیمار بسیار مهم است. خوردن مایعات گرم فراوان و مصرف مرتب داروها هم بیمار را زودتر به سمت بهبودی می‌برد.

بچه‌ها هم ممکن است مبتلا شوند

بچه‌ها کنجکاو هستند و در سنین پایین توانایی درک مفهوم قرنطینه یا بیماری واگیردار را ندارند. اما باید با ترفندهای مخصوص والدینی و شناختی که از کودک خود دارید او را مجاب کنید که به اتاق بیمار سرکشی نکند و حتی به اندازه چندثانیه هم با او ارتباط نداشته باشد. می‌دانیم که در چند وقت اخیر ثابت شده است که تصور عدم ابتلای کودکان به کرونا چندان هم صحیح نبوده است. این روزها کودکان و حتی نوزادان زیادی در کشورهای مختلف به کرونا مبتلا شده‌اند.

به گفته سازمان جهانی بهداشت و مرکز کنترل و پیشگیری‌های واگیر، اگر مادر مبتلا به کرونا به نوزادش شیر می‌دهد، شیردهی می‌تواند ادامه پیدا کند اما مادر باید حتما از ماسک استفاده کند.

با چه چیزی اتاق بیمار را ضدعفونی کنیم؟

می‌دانیم که شوینده قاتل ویروس کروناست. آب و مایع شوینده بعد از ۲۰ثانیه شستشو ویروس را از روی بدن و سطوح از بین می‌برد. اما وسائل اتاق بیمار یا نقاطی از خانه که با آن‌ها در ارتباط است ممکن است قابلیت شستشو با آب و صابون، آن هم به صورت مکرر را نداشته باشند.

برای این سطوح محلولی حاوی ۱۰قاشق وایتکس و ۴لیوان آب سرد تهیه کنید. سازمان بهداشت جهانی می‌گوید این محلول برای اثربخشی بهتر باید روزانه تهیه بشود. سطوحی که قابلیت شستشو با آب و صابون را دارند بعد از این شستشو با محلول فوق ضدعفونی بشوند. آنهایی که قابلیت شستشو ندارند حتما باید این محلول ضدعفونی بشوند.

سطوحی از اتاق بیمار مثل لبه تخت که روزانه با آن‌ها در ارتباط است باید هر روز ضدعفونی بشوند. ضدعفونی کردن روزانه شامل دستگیره درها و محل تردد بیمار به سرویس‌های بهداشتی هم می‌شود.

شماره‌های مهم را به خاطر بسپارید

این یک راهنما و گزارش مهارتی برای شرایط عام ابتلا یک نفر در خانواده به ویروس کروناست. اگر شما شرایط خاص یا نیاز به اطلاعات بیشتر دارید شماره ۱۹۰ و ۱۶۶ پاسخگوی سوالات شما درباره کرونا هستند. شماره ۴۰۳۰ نیز به شما مشاوره تخصصی می‌دهد.

۱۱۲شماره امداد و نجات، ۱۱۵ اورژانس و ۱۴۸۰ خدمات مشاوره و روان‌شناسی را هم به یاد داشته باشید.